Submitted by
khcn
on
Thuộc giải thưởng KHCN
Địa chỉ
Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Chăn nuôi Miền núi
Nhóm tác giả
Nguyễn Văn Đại
Tạ Văn Cần
Thuyết minh tóm tắt
* Tính cấp thiết nghiên cứu công trình:
Công nghệ thụ tinh nhân tạo đã được ứng dụng tại nước ta từ nhiều năm nay trên bò và lợn nhưng với trâu thì vẫn còn mới. Việc thụ tinh nhân tạo thành công cho trâu sẽ giải quyết được vấn đề thiếu trâu đực giống tốt, thoái hóa giống do cận huyết. Đồng thời góp phần tăng tầm vóc thể trạng và sức sản xuất của đàn trâu, đặc biệt là trâu thịt. Từ đó sẽ mở ra một hướng đi mới trong chiến lược cải thiện, nâng cao tầm vóc đàn gia súc lớn của các tỉnh, đồng thời góp phần chuyển đổi mục đích chăn nuôi trâu để phục vụ cày kéo sang phát triển hàng hóa.
Bắc Giang có tổng đàn trâu là 57,477 ngàn con (số liệu thống kê của tỉnh năm 2015), trong đó giống trâu địa phương là chủ yếu nên có năng xuất, khối lượng thấp, chăn nuôi tận dụng thức ăn là chủ yếu nên hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi trâu chưa cao, công tác chọn giống chủ yếu là chọn lọc ngược, trâu nhỏ giữ lại làm giống, trâu to giết thịt, vì vậy chất lượng con giống ngày càng giảm. Xuất phát từ thực tiễn nêu trên Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Chăn nuôi Miền núi đã tiến hành đề tài: Xây dựng mô hình ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ để phát triển đàn trâu lai hướng thịt tại Bắc Giang.
* Những thành tựu đã đạt được
- Tính khoa học:
Đề tài đã nghiên cứu bài bản về kỹ thuật thụ tinh nhân tạo cho Trâu từ đó góp phần nâng cao chất lượng đàn trâu thịt của tỉnh Bắc Giang trong những năm qua.
- Tính mới, tính sáng tạo:
Nâng cao được khả năng sinh sản của đàn trâu thông qua kỹ thuật thụ tinh nhân tạo. Nâng cao chất lượng đàn Trâu thịt thông qua việc lai tạo giữa Trâu Mura (Ấn độ) với trâu nội. Tạo ra mô hình trồng cỏ giống mới, mô hình chăn nuôi trâu giống mới (trâu lai Mura), kỹ thuật chăn nuôi mới góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế cho người chăn nuôi.
- Khả năng áp dụng:
Kỹ thuật thụ tinh nhân tạo cho trâu nội bằng tinh cọng rạ khai thác từ trâu đực Mura đã và đang được áp dụng khá phổ biến tại các huyện trên địa bàn tỉnh Bắc Giang góp phần nâng cao khả năng sinh sản của đàn trâu nội và chất lượng con giống được cải thiện nên được người chăn nuôi đánh giá cao và ngày càng được nhân rộng.
- Hiệu quả kinh tế, kỹ thuật, xã hội:
+ Đào tạo được đội ngũ cán bộ cơ sở nắm chắc kỹ thuật thụ tinh nhân tạo cho Trâu. Đây là kỹ thuật khó trong chăn nuôi trâu sinh sản từ đó tạo tiền đề cho các nghiên cứu tiếp theo về chăn nuôi đại gia súc tại tỉnh Bắc Giang.
+ Nâng cao khả năng sinh sản của đàn trâu, chất lượng con giống được cải thiện từ đó đã góp phần làm tăng hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi trâu nói riêng và chăn nuôi đại gia súc nói chung tại tỉnh Bắc Giang. Từ khi đề tài được triển khai đến nay đã có 15.245 nghé lai được sinh ra và nuôi sống, đem lại hiệu quả kinh tế cho người chăn nuôi khoảng 132.631 triệu đồng.
+ Nâng cao nhận thức và trình độ chăn nuôi trâu sinh sản của người dân vùng triển khai dự án.
- Địa chỉ ứng dụng công trình:
Kết quả công trình đã được ứng dụng trên địa bàn các huyện Việt Yên, Tân Yên, Yên Dũng, Lục Nam, Hiệp Hòa và Yên Thế, tỉnh Bắc Giang; tại địa bàn huyện Bắc Quang – tỉnh Hà Giang.
Công nghệ thụ tinh nhân tạo đã được ứng dụng tại nước ta từ nhiều năm nay trên bò và lợn nhưng với trâu thì vẫn còn mới. Việc thụ tinh nhân tạo thành công cho trâu sẽ giải quyết được vấn đề thiếu trâu đực giống tốt, thoái hóa giống do cận huyết. Đồng thời góp phần tăng tầm vóc thể trạng và sức sản xuất của đàn trâu, đặc biệt là trâu thịt. Từ đó sẽ mở ra một hướng đi mới trong chiến lược cải thiện, nâng cao tầm vóc đàn gia súc lớn của các tỉnh, đồng thời góp phần chuyển đổi mục đích chăn nuôi trâu để phục vụ cày kéo sang phát triển hàng hóa.
Bắc Giang có tổng đàn trâu là 57,477 ngàn con (số liệu thống kê của tỉnh năm 2015), trong đó giống trâu địa phương là chủ yếu nên có năng xuất, khối lượng thấp, chăn nuôi tận dụng thức ăn là chủ yếu nên hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi trâu chưa cao, công tác chọn giống chủ yếu là chọn lọc ngược, trâu nhỏ giữ lại làm giống, trâu to giết thịt, vì vậy chất lượng con giống ngày càng giảm. Xuất phát từ thực tiễn nêu trên Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Chăn nuôi Miền núi đã tiến hành đề tài: Xây dựng mô hình ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ để phát triển đàn trâu lai hướng thịt tại Bắc Giang.
* Những thành tựu đã đạt được
- Tính khoa học:
Đề tài đã nghiên cứu bài bản về kỹ thuật thụ tinh nhân tạo cho Trâu từ đó góp phần nâng cao chất lượng đàn trâu thịt của tỉnh Bắc Giang trong những năm qua.
- Tính mới, tính sáng tạo:
Nâng cao được khả năng sinh sản của đàn trâu thông qua kỹ thuật thụ tinh nhân tạo. Nâng cao chất lượng đàn Trâu thịt thông qua việc lai tạo giữa Trâu Mura (Ấn độ) với trâu nội. Tạo ra mô hình trồng cỏ giống mới, mô hình chăn nuôi trâu giống mới (trâu lai Mura), kỹ thuật chăn nuôi mới góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế cho người chăn nuôi.
- Khả năng áp dụng:
Kỹ thuật thụ tinh nhân tạo cho trâu nội bằng tinh cọng rạ khai thác từ trâu đực Mura đã và đang được áp dụng khá phổ biến tại các huyện trên địa bàn tỉnh Bắc Giang góp phần nâng cao khả năng sinh sản của đàn trâu nội và chất lượng con giống được cải thiện nên được người chăn nuôi đánh giá cao và ngày càng được nhân rộng.
- Hiệu quả kinh tế, kỹ thuật, xã hội:
+ Đào tạo được đội ngũ cán bộ cơ sở nắm chắc kỹ thuật thụ tinh nhân tạo cho Trâu. Đây là kỹ thuật khó trong chăn nuôi trâu sinh sản từ đó tạo tiền đề cho các nghiên cứu tiếp theo về chăn nuôi đại gia súc tại tỉnh Bắc Giang.
+ Nâng cao khả năng sinh sản của đàn trâu, chất lượng con giống được cải thiện từ đó đã góp phần làm tăng hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi trâu nói riêng và chăn nuôi đại gia súc nói chung tại tỉnh Bắc Giang. Từ khi đề tài được triển khai đến nay đã có 15.245 nghé lai được sinh ra và nuôi sống, đem lại hiệu quả kinh tế cho người chăn nuôi khoảng 132.631 triệu đồng.
+ Nâng cao nhận thức và trình độ chăn nuôi trâu sinh sản của người dân vùng triển khai dự án.
- Địa chỉ ứng dụng công trình:
Kết quả công trình đã được ứng dụng trên địa bàn các huyện Việt Yên, Tân Yên, Yên Dũng, Lục Nam, Hiệp Hòa và Yên Thế, tỉnh Bắc Giang; tại địa bàn huyện Bắc Quang – tỉnh Hà Giang.
Đạt giải Tỉnh
Giải Khuyến khích